Czy Polska faktycznie była na równi pochyłej przed wybuchem powstania Kozackiego?
Owszem można by ją nazwać kolosem na glinianych nogach gdyż miała wielu wrogów a władza centralna była słaba. Lecz właaściwie wszystkie klęski najbliższych lat (1652- Liberum Veto, 1655-1658-spustoszenie kraju, zniszczenie większości miast Polski, 1657-utrata lenna pruskiego, 1667-utrata Prawobrzeżnej Ukrainy) wynikały właśnie z chaosu po wojnie polsko-kozackiej.
Uniknięcie jej, nawet za cenę faktycznej utraty kontroli nad terenami Ukrainy dawałoby nam być może dziesięciolecia spokoju na granicach i ugruntowanie silnej pozycji polski. Utrzymanie Prus przy sobie nie pozowliłoby na rozwój naszego przyszłego zaborcy, a Liberum Veto ogło nigdy nie być wprowadzone.
Inną sprawą jest to, że wzmacniająca się Rosja już pod koniec wieku całkiem bezcereonialnie narzuciła swego kandydata na tron, co nawet przy silniejszym państwie byłoby bardzo truen do uniknięcia.
Co by było gdyby?
Re: Co by było gdyby?
- W 1919 zaproponowano tzw. Plan Hymansa (o ile db pamiętam jego nazwisko) , który przewidywał stworzenie Federacji Polsko-Litewskiej proponując między innymi przyłączenie wtedy do Federacji Kłajpedy. Oczywiście Litwini odrzucili tą ideę.
- Liwini podpisali traktat pokojowy z ZSRR dopiero w marcu 1920
Ale załóżmy coś takiego:
1. Po rozpoczęciu wojny polsko-bolszewickiej wybucha w lutym 1920 stymulowane przez Rosjan powstanie bolszewickie na Litwie. W momencie gdy radziecki Front Zachodni przechodzi 4 lipca do ofensywy i prze na zachód - litewski parlament przerażony perspektywą wkroczenia nacierających Rosjan na teren Litwy „z pomocą powstańcom” 21 lipca 1920 wyraża zgodę na przyjęcie Planu Hymansa i zwraca się do Piłsudskiego oraz do „ochotniczej armii” gen. Żeligowskiego stojącej pod Wilnem o pomoc.
2. Francuskie niszczyciele osłaniające statki z transportem broni wchodzące do Gdańska w nocy 28/29 lipca 1920 natykają się w Zatoce na Nowika dokonującego rozpoznania. Wysłany z Kłajpedy Caledon wraz z dwoma niszczycielami 4 Flotylli rozmija się z powracającym Nowikiem , a wychodzący z Rewla Dunedin (także z dwoma niszczycielami 4 Flotylli) natyka się na powracającego z kolei spod Kłajpedy Gawriiła . Nie mając rozkazu otwarcia ognia odprowadzają go w głąb Zatoki Fińskiej.
3. Apel parlamentu litewskiego i incydent na Bałtyku powodują w efekcie następujące reakcje Ententy:
- 15.08.1920 mocarstwa uznają Federację i wyrażają zgodę na wcielenie w jej skład WM Gdańska (wraz ze stoczniami: Kaiserliche i Schichau) i Kraju Kłajpedzkiego.
- Rada Ambasadorów decyduje także o przekazaniu Federacji pomocy wojskowej (m.in. sprzętu wojennego z magazynów niemieckich w tym wyposażenia i broni dla 15 dywizji piechoty i artylerii dla 24 brygad artylerii, 300 samolotów (myśliwskie Fokkery, rozpoznawcze Albatrosy i bombowe Gothy)
- ponadto w ręce polskie przechodzi oficjalnie Fabryka Karabinów w Gdańsku i Fabryka Płatowców w Pile
- Liwini podpisali traktat pokojowy z ZSRR dopiero w marcu 1920
Ale załóżmy coś takiego:
1. Po rozpoczęciu wojny polsko-bolszewickiej wybucha w lutym 1920 stymulowane przez Rosjan powstanie bolszewickie na Litwie. W momencie gdy radziecki Front Zachodni przechodzi 4 lipca do ofensywy i prze na zachód - litewski parlament przerażony perspektywą wkroczenia nacierających Rosjan na teren Litwy „z pomocą powstańcom” 21 lipca 1920 wyraża zgodę na przyjęcie Planu Hymansa i zwraca się do Piłsudskiego oraz do „ochotniczej armii” gen. Żeligowskiego stojącej pod Wilnem o pomoc.
2. Francuskie niszczyciele osłaniające statki z transportem broni wchodzące do Gdańska w nocy 28/29 lipca 1920 natykają się w Zatoce na Nowika dokonującego rozpoznania. Wysłany z Kłajpedy Caledon wraz z dwoma niszczycielami 4 Flotylli rozmija się z powracającym Nowikiem , a wychodzący z Rewla Dunedin (także z dwoma niszczycielami 4 Flotylli) natyka się na powracającego z kolei spod Kłajpedy Gawriiła . Nie mając rozkazu otwarcia ognia odprowadzają go w głąb Zatoki Fińskiej.
3. Apel parlamentu litewskiego i incydent na Bałtyku powodują w efekcie następujące reakcje Ententy:
- 15.08.1920 mocarstwa uznają Federację i wyrażają zgodę na wcielenie w jej skład WM Gdańska (wraz ze stoczniami: Kaiserliche i Schichau) i Kraju Kłajpedzkiego.
- Rada Ambasadorów decyduje także o przekazaniu Federacji pomocy wojskowej (m.in. sprzętu wojennego z magazynów niemieckich w tym wyposażenia i broni dla 15 dywizji piechoty i artylerii dla 24 brygad artylerii, 300 samolotów (myśliwskie Fokkery, rozpoznawcze Albatrosy i bombowe Gothy)
- ponadto w ręce polskie przechodzi oficjalnie Fabryka Karabinów w Gdańsku i Fabryka Płatowców w Pile